Żłobek i przedszkole to pierwsze miejsca, w których dziecko może rozwijać się społecznie. Dlatego warto zachęcać dzieci do zabawy w grupie. Dzieci przebywające w żłobkach czy przedszkolach szybciej nawiązują kontakty z rówieśnikami. Pierwsze zabawy z kolegami i pierwsze wspólne zajęcia to początki nauki pracy w zespole. To cenna umiejętność, która wbrew pozorom jest bardzo potrzebna nie tylko z okresie dziecięcym, ale i później w szkole oraz w późniejszym życiu zawodowym.

Małe dzieci w wieku 2-3 lat nie potrafią bawić się wspólnie. Na tym etapie rozwoju są małymi egoistami. Chociaż są już na tyle sprawne językowo, że nawiązywanie kontaktu z rówieśnikami nie sprawia im trudności, to jednak nie potrafią jeszcze bawić się i pracować razem według wspólnie wymyślonego scenariusza. Dwulatek woli samotne zabawy, nawet gdy jest w grupie. Gdy tylko pojawi się obok niego kolega, zabawa kończy się walką o zabawkę. Ma silne poczucie własności, dlatego nie umie dzielić się zabawkami, nie rozumie zwrotu „pożyczyć”, nadal woli brać niż dawać. Paradoksalnie, wzajemne zabieranie sobie zabawek to pierwszy kontakt społeczny malucha.  Im wcześniej malec zacznie bawić się w grupie, tym szybciej zdobędzie doświadczenia związane z obcowaniem z drugim człowiekiem. Nawet jeśli malec początkowo będzie temu niechętny i będzie bawić się sam, to jednak będzie zdawać sobie sprawę z obecności towarzyszy i obserwować ich zachowania. Z biegiem czasu i w miarę gromadzenia doświadczeń nauczy się dialogu, nawiązywania przyjaźni i rozwiązywania konfliktów.

Im maluch starszy, tym częściej nawiązuje kontakty z kolegami. Przedszkole to okres, gdy zdecydowanie woli kontakty z rówieśnikami niż samotne zabawy. Towarzystwo kolegów uczy go kontaktów społecznych, nawiązywania relacji, rozwiązywania konfliktów. Opiekun 5-6-latka powinien wykorzystać ochotę dzieci do wspólnego działania. Doskonałym sposobem na taki trening jest zachęcenie ich do grania w gry planszowe, ale również np. zabawy w kalambury lub w podchody na świeżym powietrzu. Można dać przedszkolakom poważniejsze zadanie: wykonanie rysunku na dużym brystolu albo plakatu czy przygotowanie scenki na zadany temat. Praca zespołowa w grupie 5-6-latków niesie ze sobą wiele korzyści zarówno edukacyjnych, jak i wychowawczych. Nieśmiali nabierają odwagi przy bardziej przebojowych kolegach, słabsi uczą się od mądrzejszych i sprawniejszych. Przy okazji takich ćwiczeń dzieci uczą się współpracować, przestrzegać zasad, słuchać nawzajem, pomagać sobie i tolerować swoje błędy. Dążenie do jednego celu jednoczy grupę, scala przyjaźnie. To idealny sposób na zintegrowanie grupy i poprawę ich wzajemnych relacji.

Zawsze w grupie dzieci znajdzie się jakieś dziecko, które nie lubi się integrować z resztą i woli samotne dziania i zabawy w pojedynkę. Przyczyną takiej sytuacji jest zwykle nieśmiałość, nieumiejętność nawiązywania kontaktów, problemy z komunikacją, np. wynikające z kłopotów z mówieniem albo poczucie inności. Zachęcenie takiego dziecka do wspólnej zabawy to najpoważniejsze zadanie rodzica, nauczyciela i wychowawcy. Przede wszystkim warto po imieniu zawołać dziecko i delikatnie proponować wzięcie udziału w zabawie. Można też spróbować wyznaczyć mu jakieś zadanie, któremu naszym zdaniem sprosta (chodzi o to, by nie zniechęcić porażką, lecz zapewnić sukces, który zmotywuje do dalszego działania). Trzeba też budować w dziecku własne poczucie wartości i pewności siebie.